Từ ngày 19/03 – 28/03/2021, Hiếu Văn Ngư đã tổ chức các modules trải nghiệm văn hóa – lịch sử Nam Bộ cho thành viên dự án The Soil Project (TSP).

Module thứ hai của hành trình “Biết người biết ta” sử dụng chất liệu Hát Bội – một loại hình diễn xướng đang rất thu hút sự quan tâm của các bạn trẻ. Đồng thời, “Hát bội 101” cũng là tên một dự án của Hiếu Văn Ngư nhằm đưa Hát Bội trở lại với đời sống đương đại theo cách tiếp cận cởi mở và bài bản, nói nôm na là tạo ra nhiều khán giả biết coi hát hơn cho loại hình nghệ thuật sân khấu cổ điển này. Lớp “Hát Bội 101” dành cho TSP được hướng dẫn bởi Nhà nghiên cứu Vương Hoài Lâm và các diễn viên lành nghề từ Đoàn Nghệ thuật Hát Bội – Tuồng Cổ Ngọc Khanh.

“Hát Bội 101” được Cá thiết kế cô đọng, các bạn Soil chỉ cần trải qua 06 buổi học – trải nghiệm là đã có thể tự tin đi coi hát. Hát Bội không chỉ có vẽ mặt, màu sắc trang phục lộng lẫy mà còn chứa đựng vô vàn các giá trị khác mà giáo dục phổ thông đã “bỏ quên”. Đó là hình thức sân khấu cổ điển chi phối những hình thức diễn xướng khác, là những câu văn hay số dzách, là những chuẩn mực về thẩm mỹ, là những loại nhạc cụ – điệu hát tinh tế,… Đặc biệt, “Hát Bội 101” không chỉ hướng dẫn coi hát bội mà còn có thể ứng dụng để coi được Cải Lương, thậm chí là kịch nghệ hiện đại. Những giờ học với anh Vương Hoài Lâm luôn là những giờ mà Soil phải thử những điều mới, ra khỏi vùng an toàn của mình như… hô lô tô, hóa thân thành nhân vật trong Hát Bội, diễn kịch câm, vvv.

Bên cạnh đó, TSP còn được giao lưu – học hỏi từ nam – nữ diễn viên hát bội lành nghề đến từ Đoàn Nghệ thuật Hát Bội – Tuồng Cổ Ngọc Khanh. Các bạn được coi live một vài trích đoạn hát bội, được nghe minh họa trực tiếp các điệu hát và chưa bao giờ gần với nhạc cụ của hát bội đến vậy. Hát Bội nếu nghe qua video hay Youtube hẳn sẽ rất khó khăn, nhưng một khi được trải nghiệm trực tiếp sẽ rất dễ “trúng tiếng sét ái tình”. Có bạn Soil nói với Cá là “không nghĩ Hát Bội lại có thể…hài như vậy luôn”, hoặc có bạn nghe hiểu được diễn viên nói gì mà cười như được mùa vậy đó.

NSƯT Ngọc Khanh thị phạm các bài bản tiêu biểu của nghệ thuật Hát Bội cùng với dàn nhạc

Phần yêu thích của module này dĩ nhiên là khi các bạn được vẽ mặt và thử y quan của diễn viên rồi. TSP đã chọn kịch bản tuồng “San Hậu” để thực hiện buổi vẽ mặt này.

Hiếu Văn Ngư tin rằng sau module “Hát Bội 101”, các bạn TSP đã biết được nước mình có gì, hát bội khác gì với cải lương, kinh kịch và tự tin “đối đáp người ngoài”. Đôi khi, “thành tựu” của lớp học này đối với chúng mình chỉ đơn giản là khi có bạn hỏi Cá “ở đâu có thể coi được Hát Bội?”.

—

Biên soạn: Nhi 

Đọc “Kỳ 01: Cung nhịp nhặt khoan”