“Tiếp mạch phong quang” – Sự kiện trình diễn các tác phẩm từ dự án “Phong hoa ca vịnh”

Khởi đi từ tháng 5/2021, dự án “Phong hoa ca vịnh” đã được triển khai tuần tự qua 3 hợp phần Lưu trữ – Truyền dạy – Ứng dụng. Sau sự thành công của hai hợp phần Lưu trữ và Truyền dạy, tháng 5/2023, Hiếu Văn Ngư đã ra mắt hợp phần Ứng dụng với các hoạt động như tiếp xúc, thực hành di sản (hò, lý, ru), khóa học nền tảng sáng tác và trình diễn. Sự kiện “Tiếp mạch phong quang” diễn ra vào tối thứ Bảy ngày 22/7/2023 vừa qua là dấu mốc khép lại quãng đường ba năm thực hiện dự án.

“Phong hoa ca vịnh” vốn là cụm từ được mượn từ bài “Cổ Gia Định phong cảnh vịnh”, hiện chưa rõ do ai trước tác nhưng được lưu truyền với nhiều bản sưu tầm. Cụm từ “phong hoa ca vịnh” vì vậy cũng có bản chép là “phong hoa ca xướng”, “phong quang ca xướng”. Với tên gọi ấy, dự án đã thể hiện ý hướng gìn giữ và di dưỡng cái “phong quang” của văn mạch dằng dặc không dứt nơi vùng đất phương nam, như chính Lê Quý Đôn từng nhận định trong sách “Phủ biên tạp lục”. “Tiếp mạch phong quang”, vì lẽ đó, cũng là sự kiện thể hiện khát vọng nối dài, lan tỏa những nét đẹp trong lời ăn, tiếng nói thời xa của ông cha vùng đất Nam bộ.

Với động cơ dung dị “Về đây hóng cảnh phong huê/Vịnh ca ngâm xướng mà xuê tinh thần”, “Tiếp mạch phong quang” đã lần lượt đưa khán giả trải lòng mình qua 15 tiết mục, để cùng nghiệm ra những cung bậc bổng trầm, thăng giáng trong tâm hồn. Đến với “Tiếp mạch phong quang”, khán giả – những bạn hữu tri âm đã có cơ hội trở thành những người thưởng thức “mở hàng” cho nhiều tác phẩm lần đầu được công bố, thậm chí có thể là tác phẩm “đầu tay” của các tác giả là học viên lớp “Phong hoa ca vịnh – Hợp phần thực hành, ứng dụng di sản dân gian trong sáng tác”.

15 tiết mục vừa nêu là những tiết mục tiêu biểu của gần 30 học viên đến với lớp học “Phong hoa ca vịnh”. Gần 30 con người không giống nhau về nghề nghiệp, sở thích, độ tuổi, tính cách,… nhưng cùng gặp gỡ nhau ở “nút giao” sự hứng thú với câu hò – điệu lý – lời ru chuyên chở điệu hồn, thanh âm của dân tộc. Trong số họ, có người đến với “Phong hoa ca vịnh” vì niềm đam mê âm nhạc, hoặc đam mê những loại hình diễn xướng và biểu diễn truyền thống gần gũi; có người mong muốn những trải nghiệm mới mà bản thân chưa từng; có người đi tìm những hoài vọng ấu thơ, hoặc mối dây nối kết với người thân thế hệ trước; có người vì băn khoăn trước ẩn số căn tính, bản sắc của bản thân, hoặc quan tâm tìm về cội nguồn văn hóa của dân tộc; hoặc cũng có người đơn giản vì tò mò, vì một lời rủ rê bâng quơ nào đó mà đến. Không ai giống ai, từ muôn mọi nẻo đường nhân sinh, họ đã cùng nhau cất lên tiếng nói chân thành, dung dị. 

Các tác giả – học viên cùng ban cố vấn, nghệ sĩ dự án “Phong hoa ca vịnh” tham gia biểu diễn trong đêm “Tiếp mạch phong quang”

“Tiếp mạch phong quang” như một chiếc ghe tam bản, chiếc xuồng ba lá đưa khán giả trôi dọc dòng đời Nam bộ qua nhiều câu hò, điệu lý, lời ru thấm đượm tình đất, tình người miền quê. Có lúc nó là thứ âm nhạc nguyên sơ hồn hậu, nhưng cũng không ít lần nó phảng phất hơi thở, ý tình của con người đương đại. “Tiếp mạch phong quang” đã không là một chương trình thuần túy thiên về âm nhạc, mà là không gian của xúc cảm, của tiếng lòng dâng lên từ vô vàn nhân duyên, xóa nhòa ranh giới của nó cùng những hình thức nói lối, ngâm thơ, kịch ứng tác độc diễn với một cơ số không nhỏ những hiệu quả thị giác ấn tượng. Mỗi tác phẩm diễn ra trong đêm sự kiện “Tiếp mạch phong quang” là một tiếng nói hồi đáp chân thành, mộc mạc, gần gũi, là sự lĩnh hội đã và đang diễn ra của chính các tác giả – học viên. 

Để gửi đến khán giả những tiết mục thấm đượm tinh thần “cây nhà lá vườn” (tác giả của các nhạc phẩm cũng chính là người thể hiện chúng trên sân khấu) không thể không nhắc đến “hậu phương” hùng hậu đã góp phần làm nên đêm diễn.

  • Xin chân thành cảm ơn Nhạc sĩ – Nhà nghiên cứu Lê Hải Đăng đã đóng vai trò cố vấn đồng hành cùng dự án; là người đã uốn nắn, gọt giũa, truyền động lực và đặc biệt đã tham dự trợ diễn cho hầu hết các tác giả – học viên xuất hiện trong đêm diễn “Tiếp mạch phong quang”.
  • Xin chân thành cảm ơn Nghệ sĩ Sáu Hưng và Nghệ sĩ Song Oanh đã làm nhịp cầu cho các tác giả – học viên tiếp xúc di sản câu hò – điệu lý – lời ru chuyên chở không biết bao nhiêu tâm tình, ý tứ của cha ông; đồng thời cũng là người đã trợ diễn đắc lực, rót vào không gian “Tiếp mạch phong quang” ngập tràn cảm hứng thời xa.
  • Xin chân thành cảm ơn anh Vương Hoài Lâm đã mang đến nguồn cảm hứng bất tận từ văn học dân gian, cụ thể là những câu ca dao vốn là nền tảng cho hò, lý, ru. Đồng thời, anh luôn đồng hành với các học viên – tác giả trong quá trình tập luyện cho đêm diễn, hỗ trợ biên tập ca từ cũng như hướng dẫn nói lối, dựng bài cho những tác phẩm có tính thể nghiệm. 
  • Càng không thể bỏ qua lời cảm ơn thân tình đến team Hiếu Văn Ngư cùng ê kíp thầm lặng đã mang đến một đêm diễn chu tất, thân tình, ấm cúng nhưng cũng không kém phần trang trọng: Hà Thúc Đức Tùng (Quản lý chương trình), Tạ Ngọc Uyên Phương, Josh Trombley (thiết kế sân khấu, ánh sáng); Võ Trung Hậu (kỹ thuật, ánh sáng), Nguyễn Lê Thanh Thảo (tiếp đón khách mời), Vương Hoài Lâm (MC), Lục Phạm Quỳnh Nhi (đạo diễn).  
  • Chân thành cảm ơn nhà tài trợ Hội đồng Anh và dự án “Di sản kết nối” – Dự án bảo tồn và phát triển các loại hình di sản nhạc và phim của Việt Nam, đặc biệt chú trọng đến các giá trị không được nhiều người biết đến và có nguy cơ mai một – đã đồng hành cùng “Phong hoa ca vịnh” và sự kiện “Tiếp mạch phong quang” với những thịnh tình đáng trân quý.
  • Xin chân thành cảm ơn Vườn Thảo Điền đã tài trợ không gian cho sự kiện “Tiếp mạch phong quang”, trợ duyên cho các tác giả – học viên, đem đến cho khán giả một đêm thưởng thức ấm cúng, chan hòa, và tràn đầy cảm hứng. Sự kiện không thể diễn ra thành công nếu thiếu sự hỗ trợ và rất nhiều tình cảm của Vườn Thảo Điền dành cho “Tiếp mạch phong quang”. 
  • Đặc biệt, team Cá cùng toàn thể tác giả – học viên, các giảng viên, cùng ê kíp thực hiện “Tiếp mạch phong quang” xin thể hiện niềm tri ân sâu sắc đến các khán giả – bạn hữu tri âm đã theo dõi, đăng ký và tham dự sự kiện, cùng chung tay nối dài và lan tỏa di sản tinh thần của bao thế hệ ông cha trong bối cảnh đương đại.

“Tiếp mạch phong quang” – như đúng tên gọi của nó – có thể là sự kiện khép lại dự án “Phong hoa ca vịnh” nhưng sẽ vẫn được nối dài với tâm thế “dằng dặc không dứt”, bởi sự hứng khởi đã, đang và sẽ nhen lên trong team Cá và không biết bao nhiêu bạn hữu tri âm nữa!

Xin chân thành cảm ơn và hẹn gặp lại!

  • Hình ảnh: Từ nhiều nguồn, chân thành cảm ơn các anh chị Giang Pham, Pi Nguyễn, và các anh chị học viên tham dự sự kiện. 
  • Để được hỗ trợ thông tin về sự kiện cũng như dự án “Phong hoa ca vịnh”, vui lòng liên hệ:  Hà Thúc Đức Tùng 

————————-

Hoạt động được hỗ trợ bởi Hội đồng Anh trong khuôn khổ dự án Di sản Kết nối, một dự án từ năm 2018 nhằm bảo tồn và phát triển các loại hình di sản nhạc và phim của Việt Nam, đặc biệt chú trọng đến các giá trị không được nhiều người biết đến và có nguy cơ mai một.

————————–

Không gian Vườn Thảo Điền (Vườn Trong Phố) 

Là một công trình được khởi dựng bởi lòng yêu cái đẹp, Vườn Thảo Điền cũng muốn được nuôi dưỡng cho những cuộc gặp gỡ vì cái đẹp. Tầng thượng Đồi Hoa – nơi diễn ra sự kiện, là không gian vô cùng thú vị dành cho các sự kiện văn hoá nghệ thuật, triển lãm, âm nhạc, sự kiện chăm sóc thân – tâm – trí đến các hoạt động kết nối con người…